کانال اقتصاد رفتاری

کانال اقتصاد رفتاری با هدف معرفی، ارتباط و شناخت علاقه‌مندان و پژوهشگران این حوزه، توسط کارگروه اقتصاد رفتاری، وابسته به اندیشکده حکمرانی شریف ایجاد گردیده است. بخشی از مطالب این کانال به معرفی دانش اقتصاد رفتاری و حوزه‌ های نظری و آزمایشگاهی مرتبط با آن می‌ پردازد و بخش دیگر نیز کاربردهای اقتصاد رفتاری در عرصه‌ های زندگی شخصی و اجتماعی، کسب و کار و سیاست‌ گذاری را پوشش می‌ دهد. انتشار محتوا در کانال اقتصاد رفتاری از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ آغاز شده و تاکنون نزدیک به ۶۰۰ مطلب در موضوعات و محورهای مرتبط منتشر شده است. این کانال به‌ منظور ایجاد هم‌افزایی در حوزه‌ های مختلف علوم رفتاری اقدام به تشکیل سه گروه در حوزه‌ های «نظری و آزمایشگاهی»، «سیاست‌ گذاری» و «کسب و کار» نموده است.

ضرورت و هدف راه‌اندازی کانال اقتصاد رفتاری

بر اساس آموزه‌ های اقتصاد کلاسیک، پایه و اساس انتخاب‌ ها و تصمیمات اقتصادی مردم، عقل و منطق است. حال آنکه در عمل چنین اتفاقی نمی‌افتد و تصمیمات آنها تحت تاثیر مسائل بسیار زیادی‌ است که بعضا منجر به اشتباه هم می‌ شود. اقتصاد رفتاری به دنبال آن است که با روش علمی و در فضای روان‌ شناختی، متغیرهای مربوط به احساسات و اجتماع را در تحلیل بازارها و عوامل اقتصادی به کار گیرد و درک دقیق‌تری از رفتار انسان بدست آورد. این علم تلاش می‌‎کند تا نشان بدهد که بسیاری از جنبه‌ های تصمیم‌ گیری که در تحلیل‌ های هنجاری بی‌اهمیت فرض شده‌اند، تاثیرات متفاوتی بر رفتار می‌گذارند.

استفاده از ظرفیت علم روانشناسی در اقتصاد موضوع جدیدی نیست. اما به‌ کارگیری آن در طراحی و اجرای سیاست‌ ها بر مبنای روش‌ های علمی مسئله‌ای است که در چند سال اخیر توجهات را  به خود جلب کرده است. این نوع سیاست‌گذاری که روشی آزمایش محور و مبتنی بر شناخت واقعی از مخاطبین است، در گستره وسیعی از زمینه‌ های سیاست‌ گذاری شامل بهداشت و تغذیه، توانمندسازی اجتماعی، صندوق‌ های مالی و مالیات مورد استفاده قرار گرفته است. در همین راستا، کانال اقتصاد رفتاری با هدف معرفی، ارتباط و شناخت علاقه‌مندان و پژوهشگران این حوزه، توسط کارگروه اقتصاد رفتاری، وابسته به اندیشکده حکمرانی شریف ایجاد گردیده است.

موضوعات و محورهای کانال اقتصاد رفتاری

بخشی از مطالب کانال اقتصاد رفتاری به معرفی این دانش و حوزه‌ های نظری و آزمایشگاهی مرتبط با آن می‌پردازد و بخش دیگر نیز کاربردهای اقتصاد رفتاری در عرصه‌ های زندگی شخصی و اجتماعی، کسب و کار و سیاست‌ گذاری را پوشش می‌دهد. نوع مطالب و موضوعات هر بخش به شرح زیر است:

• معرفی دانش اقتصاد رفتاری: تعریف اقتصاد رفتاری و رویکرد آزمایشگاهی، بنیان‌ های روان‌ شناختی و تصمیم‌ گیری، معرفی متخصصان و اساتید این حوزه، معرفی کتاب‌ ها و رشته‌ های دانشگاهی از جمله مطالب این بخش هستند.
• کاربرد اقتصاد رفتاری در زندگی: در این بخش موضوعاتی از قبیل سوگیری‌ های رفتاری و شناختی، تکنیک‌ ها و روش‌ های رفتاری و تصمیم‌ گیری در قالب مطالب، نکات علمی و موردکاوی‌‌ها پوشش داده می‌شود.
• کاربرد اقتصاد رفتاری در کسب و کار: بازاریابی، طراحی و بهبود محصول، منابع انسانی و تبلیغات در کسب و کار، استارتاپ‌ ها و کسب ‌و کارهای دیجیتال از جمله موضوعات این بخش هستند که در قالب مطالب و نکات علمی، معرفی کارگاه‌ ها و دوره‌ های آموزشی، رویدادها و نشست‌ های مرتبط صورت می‌پذیرد.
• کاربرد اقتصاد رفتاری در سیاست‌ گذاری: فقر و نابرابری اجتماعی، سلامت و بهداشت و محیط زیست از جمله مهمترین موضوعات این بخش هستند که در قالب مقالات تولیدی، یادداشت‌ های سیاستی، معرفی و ارائه گزارش جلسات، نشست‌ ها، رویدادها، دوره‌ های آموزشی، کارگاه‌ ها و مصاحبه‌ های تخصصی پوشش داده می‌شود.

گروه‌های تخصصی کانال اقتصاد رفتاری

کانال اقتصاد رفتاری به‌ منظور ایجاد هم‌افزایی در حوزه‌های مختلف علوم رفتاری اقدام به تشکیل سه گروه در حوزه‌های «نظری و آزمایشگاهی»، «سیاست‌گذاری» و «کسب و کار» نموده است، که به شرح زیر معرفی می‌شوند:

• شبکه اقتصاد رفتاری ایرانیان (Iranian Behavioral Economics Network): این گروه برای تبادل نظر پیرامون مسائل سیاست‌گذاری کشور با رویکرد اقتصاد رفتاری تشکیل شده است و تلاش می‌کند تا افراد متخصص در زمینه اقتصاد، روانشناسی، علوم شناختی، علوم اعصاب، مدیریت، سیاست‌گذاری و دیگر رشته‌های مرتبط را به دور هم جمع نماید تا بتواند یک نگاه میان‌رشته‌ای به مسائل سیاست‌گذاری کشور ایجاد کند.
• باشگاه تحقیقات اقتصاد رفتاری، شناختی و آزمایشگاهی (Behavioral, Cognitive, and Experimental Economics Research Club): این گروه برای تبادل نظر پیرامون حوزه‌های نظری و آزمایشگاهی اقتصاد رفتاری و نظریه‌های تصمیم‌گیری تشکیل شده است و تلاش می‌کند تا متخصصان حوزه اقتصاد، روانشناسی، علوم شناختی، علوم اعصاب، مدیریت و دیگر رشته‌های مرتبط را با هدف کمک به پیشرفت بهتر این حوزه گرد هم آورد.
• علوم رفتاری برای کسب و کار (Behavioral Science for Business): این گروه برای تبادل نظر پیرامون ظرفیت‌های اقتصاد رفتاری در کسب و کار از جمله بازاریابی، طراحی و بهبود محصول، منابع انسانی و تبلیغات تشکیل شده است و تلاش می‌کند تا افراد با تخصص‌های مختلف از جمله اقتصاد، روانشناسی، بازاریابی، صنایع، مدیریت، MBA و علوم شناختی را با یکدیگر مرتبط سازد.

روند انتشار محتوای کانال اقتصاد رفتاری

انتشار محتوا در کانال اقتصاد رفتاری از بهمن‌ماه ۱۳۹۶ آغاز شده است و تاکنون نزدیک به ۶۰۰ مطلب در موضوعات و محورهای مرتبط منتشر شده است. نویسندگان این کانال را جمعی از پژوهشگران این حوزه در دانشگاه‌های برتر کشور در بر می‌گیرد.

جمع‌بندی

کانال اقتصاد رفتاری با داشتن جامعه‌ای با بیش از ۵ هزار مخاطب، زمینه مناسبی را برای معرفی این حوزه و کاربردهای گسترده آن به پژوهشگران و علاقه‌مندان ایجاد نموده است و با تشکیل گروه‌های تخصصی امکان معرفی، ارتباط و شبکه‌سازی متخصصان این حوزه را در دانشگاه‌های مختلف ایران و جهان فراهم کرده است.

این کانال توسط کارگروه اقتصاد رفتاری، وابسته به اندیشکده حکمرانی شریف از سال ۱۳۹۶ آغاز به کار نموده است و از طریق آدرس اینترنتی زیر در دسترس است:

ورود به کانال اقتصاد رفتاری