بررسی جنگ ارزی ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران
بررسی نقش عوامل داخلی و خارجی در شکل گیری و تشدید جنگ ارزی علیه ایران در سال 1390
جنگ ارزی سال ۹۰-۹۱ علیه اقتصاد ایران موجب افزایش ۳.۵ برابری نرخ دلار از ابتدای سال ۹۰ تا مهر ۹۱ شد. وزارت خزانه داری آمریکا به عنوان مهم‌ترین عامل خارجی در جنگ ارزی علیه ایران با اعمال تحریم های بی‌سابقه، موجبات کاهش ارزش ریال را فراهم کرد. کشور امارات که مرکز عمده نقل و انتقالات پولی ایران با کشورهای دیگر بود با خودداری از ارائه خدمات مالی و بانکی به ایران به این جنگ ارزی دامن زد. در داخل کشور نیز افرادی با اهداف انتخاباتی موجب تشویش بازار ارز شدند و برخی بانک ها و صرافی ها با دلالی در بازار ارز باعث رشد بیشتر قیمت ارز در بازار شدند.
ضرورت و اهداف پژوهش
ستون فقرات یک ملت نظام مالی آن ملت است. جنگ ارزی این ستون فقرات را مورد حمله قرار می‌دهد. ایران باید توجه کند که جنگ ارزی پاشنه آشیل اقتصاد ایران است. در این جنگ تمام عیار اقتصادی ابتدا ایران با استفاده از تحریم ها تضعیف شده و سپس از منظر اقتصادی به تسخیر دشمن درمی‌آید؛ بازار مصرف ایران توسط شرکت های خارجی تسخیر شده و تولید داخلی نابود می‌شود. هیچ تهدیدی جدی‌تر از بیکاری، ثبات و امنیت جامعه را به خطر نمی‌اندازد. بازی با قیمت ارز وسیله‌ای برای رسیدن به هدف است اما هدف واقعی از ایجاد جنگ ارزی علیه یک کشور نابودسازی اشتغال در آن کشور از طریق نابود کردن قدرت ارز آن کشور است. از این‌رو در این پژوهش روند شکل گیری جنگ ارزی علیه ایران در سال‌های ۹۰-۹۱ مورد بررسی قرار می‌گیرد و با شناسایی نقش عوامل مختلف پیشنهاداتی برای مقابله با شکل‌گیری مجدد جنگ ارزی علیه کشور ارائه خواهد شد.
شروع جنگ ارزی علیه ایران
تحرکات افزایش نرخ ارز از مهرماه سال ۱۳۹۰ با آغاز محدودیت تبدیل درهم به ریال از طرف بانک های امارات متحده عربی شروع شد. به طور هم زمان بانک مرکزی و نفت ایران از جانب آمریکا تحریم شدند و به تبع آن درآمد ارزی ایران از فروش نفت نصف شد و همین ارز نیز قابل انتقال نبود. در پی تحریم بانک های تجاری کشور و سیستم انتقال ارز، مبادلات تجاری کشور نیز در همین زمان محدود شد. نرخ دلار در پایان سال ۸۹ در بازار آزاد ۱۰۳۳۷ ریال بود. از مهر سال ۹۰ افزایش بهای ارز شروع شد و تا پایان سال ۹۰ به ۱۸۹۲۶ ریال رسید. این رقم در پایان شهریور ۹۱ به ۲۳۰۰۰ ریال رسید و نقطه اوج این افزایش قیمت طی ۱۱ روز بعد رخ داد و قیمت دلار را در ۱۱ مهر ۹۱ به ۳۶۰۰۰ ریال رساند.
نقش عوامل خارجی در جنگ ارزی
در این بخش نقش سه عامل «وزارت خزانه‌داری آمریکا»، «دبی» و «جنگ روانی علیه ریال ایران در جنگ ارزی علیه ایران» به عنوان عوامل خارجی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
نقش وزارت خزانه‌داری آمریکا به عنوان نهاد عملیاتی جنگ اقتصادی علیه ایران
دلار، سلاح اصلی مبارزه آمریکا در جنگ اقتصادی علیه ایران است. آمریکا اعتقاد دارد که برای کنترل جهان باید پول را به کنترل خود درآورد. در همین راستا وزارت خزانه‌داری آمریکا با رصد و رهگیری تراکنش های مالی ایران سعی دارد تا توسط ابزار تحریم کنترل پول را در اختیار بگیرد. اعمال تحریم های اقتصادی گسترده علیه ایران برای جلوگیری از ارتباطات تجاری و اقتصادی ایران با دیگر کشورها مهم‌ترین ابزار این نهاد برای ایجاد جنگ ارزی علیه ایران است. تحریم بانک مرکزی و تحریم خرید نفت از ایران در بهمن ماه سال ۹۰ از مهم‌ترین تحریم های وضع شده در راستای جنگ ارزی علیه ایران بودند.
نقش دبی در جنگ ارزی علیه ایران
به دنبال تحریم بانک مرکزی، ایران در سیستم نقل و انتقال ارز با مشکل رو‌به‌رو شد. با اخلال در صدور حواله ارزی در مهر ۱۳۸۹ توسط امارات، نرخ دلار در تهران روند صعودی به خود گرفت. بانک های امارات، تحت فشار آمریکا محدودیت ها را در مورد معاملات ایرانیان بیشتر کردند و از دادن اعتبار به ایرانیان سر باز زدند. که در نتیجه این اقدام، سیر صعودی افزایش درهم و به تبع آن، دلار شروع شد. عملا در جنگ ارزی سال ۹۰-۹۱ نرخ ارز ایران در دبی تعیین می‌شد.
نقش ایجاد جنگ روانی علیه ریال ایران
یکی از راهکارهای دشمن در جنگ ارزی، ایجاد جنگ روانی و رواج بی‌اعتمادی نسبت به پول ملی است. برهم زدن انسجام، تعادل و ثبات روانی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران در جنگ ارزی سال ۹۰-۹۱ گام های این عملیات روانی علیه ریال بودند. از بین بردن باور مردم به «ریال» و تقویت باور به «دلار»، هدف این عملیات روانی بود.
نقش عوامل داخلی در جنگ ارزی
بازوی داخلی دشمن در این جنگ ارزی عده‌ای بودند که برای ضربه زدن به دولت شروع به خریدن دلار و طلا در ارقام نجومی در بازار ارز و سکه ایران کرده بودند؛ چه اینکه فارغ از پازل های جنگ ارزی، امکان بهره برداری های انتخاباتی نیز از این طریق به وجود می‌آمد. در این مدت با شروع افزایش نرخ ارز، بانک ها با منابع مالی که در دست داشتند شروع به خرید و ذخیره سازی ارز کردند و باتوجه به حجم زیاد خرید ارز توسط بانک ها نسبت به ارزهای خانگی، تاثیر بیشتری در افزایش قیمت ارز داشتند. صرافی ها و دلالان ارزی نیز با ایجاد جنگ روانی در حوزه ارز در اختلال بازار ارز و افزایش قیمت آن تاثیر بسزایی داشتند؛
نقش علم اقتصاد و ساختار اقتصادی کشور در جنگ ارزی
یکی از عواملی که بستر جنگ ارزی علیه کشور را رقم زد، علم اقتصادی است که مشکلات ساختاری در آن نهادینه شده است. از عوامل اقتصادی داخلی که شرایط را برای جنگ ارزی مهیا کردند می‌توان به مواردی از قبیل «افزایش هزینه های دولت، کسری بودجه، انتشار پول بدون پشتوانه، خلق نقدینگی، بدهی دولت و استقراض خارجی» اشاره کرد که منجر به تورم و کاهش شدید ارزش ریال شدند.
راه کارهای پیشنهادی برای مقابله با جنگ ارزی
مهم‌ترین راه کارهای تاکتیکی که برای مقابله با جنگ ارزی می‌توان پیشنهاد داد عبارتند از:
- عدم نگهداری ذخایر ارزی کشور در بانک های خارجی برای جلوگیری از مصادره ذخایر توسط سایر دولت ها
- پیاده سازی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی برای جلوگیری از نفوذ دشمن به اقتصاد کشور
- اجرای سیاست تهدید در برابر تهدید در زمینه‌ی مقابله با تحریم‌ها ایران
- ایجاد موازنه وحشت و امکان مقابله به مثل نامتقارن برای هر تهدید بالفعل آمریکا
- اتخاذ تدابیری جهت افزایش هزینه‌ی دشمنی ایالات‌متحده در جنگ اقتصادی با ایران
- مقابله با این اجماع جهانی آمریکا جهت جلوگیری از انزوای اقتصادی ایران با افزایش ضریب نیاز به ایران در کشورهای منطقه
- افزایش ذخایر طلا کشور به عنوان پشتوانه ریال و حذف دلار بدون پشتوانه از مبنای مناسبات اقتصادی کشور
جمع‌بندی
در جنگ ارزی سال ۹۰ سه عامل خارجی، دو عامل داخلی در کنار ساختارهای معیوب اقتصاد کشور – که برآمده از اصول علم اقتصاد است – شرایط بحران و آسیب خوردن کشور را فراهم آوردند. عوامل خارجی عبارت بودند از «تحریم های اقتصادی»، «ایجاد جنگ روانی علیه ریال» و «قطع همکاری دبی با ایران»؛ عوامل داخلی عبارت بودند از «سفته‌بازی نهادهای دولتی (برخی بانک ها و صرافی ها)» و «اختلال‌گران بازار طلا و ارز»؛ و «سازوکار دامن زدن به طمع و اصالت دادن به منفعت» نیز مهم ترین چالش های ساختاری برآمده از علم اقتصاد بودند. در این پژوهش ضمن بررسی دقیق نقش هریک از این عوامل به ارائه پیشنهاداتی تاکتیکی برای جلوگیری از شکل گیری مجدد جنگ ارزی علیه ایران پرداخته شد.
این مطالعه توسط اندیشکده یقین با همکاری مهناز رحیمی در سال ۱۳۹۶ انجام شده است.
محصول مرتبط:
سلام
اساسا بانک های خودمان مشکل ساز هستند. اگر ارزش پول مردم در بانک ها صدمه نمی دید هجوم به سمت پول های خارجی ایجاد نمی شد.
مردم عادی چه نیازی به پول های خارجی دارند .که بی جهت دنبال خریدو فروش و سود رساندن به خارجی ها و ضربه زدن به اقتصاد کشور خود باشند.
آنچه باعث شده مردم به سمت پول های خارجی بروند خلل در بانک خودمان است.
بانک های ما نه اسلامی هستند نه غربی – نه دنیایی – نه آخرتی – ….. بی هویت هستند.
در اسلام ملاک ارزش پول طلا و نقره است. باید در مبادلات مالی و پولی در داخل کشور یا خارج کشور ارزش طلا ونقره ملاک باشد.
سپرده گذاری مردم در بانک ها باید به ارزش طلا و نقره به روز تعیین شود .
دادن تسهیلات بانک ها به مردم هم باید با ارزش طلا ونقره به روز سنجید شود.
در این صورت کسی متضرر نمی شود. سوء استفاده کنندگان هم به اموال مردم دستبرد نمی توانند بزنند.
اساس مبادلات مالی و پولی و همه قرارداد های رسمی وغیر رسمی مردم و دولتی – داخلی وخارجی با ارزش طلا ونقره سنجیده شود .
در این صورت اختلافات مالی – دعاوی و جنگ و دعوا ها به شدت کاهش می یابد.
اگر مردم مطمئن باشند که ارزش سپرده های آنها در بانک ها و در بورس و در قراردادهای رسمی و غیر ورسمی و در هر حالتی با ارزش طلا و نقره سنجیده می شود دیگر اضطراب و نگرانی بی جهت بازار را آشوب زده نمی کند.
زمانی که سرمایه گذار بداند سرمایه او در هر موسسه مالی – اعتباری – دولتی – خصوصی – مردمی – ….. در هر جایی که سرمایه گذاری کرده یا در کار خیر قرض الحسنه به کار رفته است ارزش خود را با طلا و نقره حفظ می نماید در اینصورت بازار تعادل می یابد.
حرص و ولع ناشی از ترس کاهش ارزش پول ملی مردم را – بازار را – اقتصاد را – دولت و ملت را – همه مضطرب و پریشان می نماید.
همه باید به یکدیگر تضمین بدهند که ارزش واقعی سرمایه آنها بر اساس طلا و نقره محفوظ خواهد بود.
در اینصورت دلار آمریکا و پول های خارجی تا این اندازه اقتصاد کشور ما را نمی تواند ببلعد.
به امید نجات مسلمان ها از توهمات غرب زده ها ان شاءالله
باید افراد و خانواده هایی که تاجر دلار در ایران هستند شناسایی شده و کنترل شوند
هم چنین دلار از سیستم اقتصادی ایران باید حذف شود
دلیلی ندارد پول کشور شیطان بزرگ در ممکلت امام زمان تعیین تکلیف بکند
و این که پول کثیف استعمار در ایران اسلامی ما جولان می دهد نتیجه بی کفایتی مسئولین کشور می باشد