آیین ورود به دانشگاه؛ تحلیل و ارزیابی اردوی ورودی های جدید دانشگاه شریف در پانزده سال اخیر

پس از تلاش فراوان دانش آموزان، لحظه ورود به دانشگاه شریف لحظه ای مهم برای جوانان ممتاز کشور، دانشگاه شریف و جامعه علمی ایران است. اردوی ورودی های جدید دانشگاه را می توان آیین و مناسک ورود به دانشگاه شریف دانست. موارد مشترکی که میان ورودی های سال ۹۸ و پیش از آن وجود دارد، عبارت است از رضایت از آشنایی با مسائل تحصیلی و شغلی یا نارضایتی از عدم آشنایی با هم کلاسی های جنس مخالف. نکته بسیار مهمی که باید معاونت فرهنگی دانشگاه با دقت به آن توجه کند، تاثیر بسیار عمیق تر و ماندگارتر طرح و برنامه ای است که خود از دل فضای دانشجویی می جوشد.

کلیدواژه: اردو، دانشگاه شریف، ورودی.

ضرورت و اهداف پژوهش

لحظه ورود دانش آموزانی که سال ها برای ورود به برترین دانشگاه کشور رویا پردازی و تلاش کرده اند و پس از تحمل سال های طاقت فرسای آمادگی برای کنکور و با موفقیت گذراندن آزمون سراسری ورود به دانشگاه، بر آستانه سردر ورودی دانشگاه می ایستند و برای اولین بار پا به درون آن می گذارند، لحظه ای مهم هم برای جوانان نخبه و ممتاز این کشور، هم برای دانشگاه شریف و هم برای جامعه علمی و آینده ایران است؛ لذا اردوی ورودی های جدید دانشگاه را می توان «آیین و مناسک ورود به دانشگاه شریف» قلمداد کرد. این که دانشگاه شریف، تنها دانشگاهی است که به تکنولوژی «آیین ورودی های جدید» دست یافته است، نشانی از اصالت و بلوغ تمدنی این نهاد علمی در جامعه ایرانی است و این که پس از برگزاری هجده دوره رسمی اردوی ورودی های جدید، دکتر سید حسن حسینی، معاون فرهنگی دانشگاه شریف برای بررسی آثار و کارکردهای این اردو در دانشگاه شریف اقدام می کند، نشانه دیگری از بینش نهاد دانشگاه شریف برای حفظ و ارتقا تفاوت های کیفی و اساسی است. در این پژوهش، مسائل ورودی های سال ۹۸ و پیش از آن بررسی شده  و اقداماتی به منظور برگزاری اردوی ورودی های ۹۹ ارائه شده است.

مسائل ورودی های ۹۸ و ورودی های سال های قبل از آن

مطابق با چهل مصاحبه ای که با ورودی های جدید صورت گرفت، مشخص شد که تمایز زیادی میان ماهیت انتقادات ورودی های ۹۸ با سال های پیش از آن است. مسئله اصلی ورودی های ۹۸ فرصت کم برای دوستی و آشنایی با هم ورودی ها، کمبود برنامه های تفریحی، کم بودن تعداد سرگروه ها و کسل کنندگی سخنرانی های متعدد رسمی است؛ در حالی که در سال های قبل اصلا چنین انتقاداتی وجود نداشت و برای ورودی های سال ۹۷ و پیش از آن، بیشتر فشار مذهبی، احساس یک دست بودن سرگروه ها از یک طیف دانشجویی خاص مورد انتقاد بوده که در کسانی با تعلقات مذهبی کمتر یا تمایل به اپلای احساس بیگانگی از اردو را ایجاد کرده است. مواردی مثل رضایت از آشنایی با مسائل تحصیلی و شغلی یا نارضایتی از عدم آشنایی با هم کلاسی های جنس مخالف از موارد مشترک میان ورودی های سال ۹۸ و پیش از آن است. به نظر می رسد ورودی های ۹۸ و ورودی های سال های پیش از آن با دو اردوی متفاوت مواجه شده اند. در اردوی سال ۹۸ با کم شدن تعداد سرگروه ها و ادغام آن ها در کادر اجرایی، ورودی های جدید مستقیما با سازمان رسمی دانشگاه و برنامه های رسمی اردو مواجه شده اند؛ در حالی که در ساختار پیشین روابط میان سرگروه ها و ورودی ها بافت اصلی اردو  را تشکیل می داد. نکته بسیار مهم به لحاظ مدیریتی و طرح و برنامه ای که لازم است معاونت فرهنگی جدید دانشگاه با دقت بسیار به آن توجه کند، تاثیر بسیار عمیق تر و ماندگارتر طرح و برنامه ای است که خود از دل فضای دانشجویی می جوشد.

اقدامات پیشنهادی جهت برگزاری اردوی ورودی های سال ۹۹

در ادامه، اقداماتی به منظور برگزاری اردوی ورودی های سال ۹۹ ارائه شده است.

• عدم مداخله سازمان رسمی دانشگاه، شورای فرهنگی و معاونت فرهنگی در فرآیند طرح، برنامه و اجرای اردوی ورودی های دانشگاه شریف و واگذاری آن به منطق درونی جریان دانشجویی
• تداوم ایفای نقش حمایتی ریاست، شورای فرهنگی و معاونت فرهنگی دانشگاه در جهت شکستن انحصارات تشکیلاتی و گروهی در امر برگزاری و طراحی اردو و صیانت از «اصل مشارکت حداکثری همه گروه ها و کانون های تشکل های دانشجویی»
• حفظ و صیانت و تقویت ساختار «سرگروه محور» اردوی ورودی های دانشگاه شریف
• تدوین، اجرا و صیانت از یک سازوکار دموکراتیک و رقابتی جهت ایجاد دبیرخانه ای برای اردوی ورودی های دانشگاه شریف که اعضای گروه ها و تشکل های مختلف به صورت عادلانه، آزاد و رقابتی امکان سرگروه شدن، ارائه طرح و برنامه، تشکیل ستاد اجرایی و مشارکت در ستاد اردو را داشته باشند.
• پایان برگزاری اردو در مشهد به عنوان سفری زیارتی
• اسکان دانشکده ای- سالنی(غیر حسینیه ای-غیر اتاقی)
• حذف ساختار جنسیتی اردوی ورودی ها و حمایت از مشارکت حداکثری دختران در اجرای اردو
• تعیین حداقل سهمیه ای از ویژگی های جامعه شناختی که باید در مجموعه کادر اردو وجود داشته باشد(خوابگاهی ها، اقلیت های مذهبی، تشکل های مختلف سیاسی و …)
• برچیدن تفکیک جنسیتی، تمهید شرایطی عادی و محیطی جدی و سالم برای آشنایی ورودی های دختر و پسر، برگزاری کارگاه های ارتباط سالم و پرهیز از نگاهی که هر نوع رابطه را گناه یا آسیب می داند.
• برنامه ریزی مشخص و جدی برای رشته های علوم پایه
• برنامه ریزی مشخص و جدی برای آمادگی خوابگاهی ها
• تقویت بازی های جمعی و گروهی به صورت هر دو شکل مشترک و مجزا میان دختران و پسران
• واگذاری مسئولیت های اردو به ورودی های هر دانشکده جهت خودنمایی و رقابت سالم
• توجه به ویژگی های متمایز دهه هشتادی ها و الزام وجود جلسات بحث و تریبون آزاد
• برنامه ریزی برای معرفی بهار رشته ها و آینده شغلی و مسائل توسعه ای، صنعتی و اقتصادی مرتبط با رشته ها در اردو
• برنامه ریزی برای ارائه محتوای آسیب شناسانه و واقع بینانه و سناریوهای مختلف در رابطه با اپلای و مهاجرت
• برنامه ریزی برای تبیین وظایف نخبگانی دانشجویان با فرض تکثر مسیرهای ملی گرایانه، کارآفرینانه و علمی
• برنامه ریزی برای انفصال ورودی های جدید از جو دانش آموزی
• دعوت از همه اساتید در بخش های مختلف
• مشارکت دادن اساتید در متن اجرائیات، برنامه ریزی و مسابقات دانشکده ای داخل اردو
• طراحی و اجرای اردوی ورودی های تحصیلات تکمیلی برای به هم زدن جو دانش آموزی

جمع بندی

لحظه ای که جوانان ممتاز پس از قبولی در آزمون سراسری، برای اولین بار وارد دانشگاه شریف می شوند، لحظه ای مهم برای جوانان، دانشگاه شریف و جامعه علمی ایران است. مسئله اصلی ورودی های ۹۸ فرصت کم برای دوستی و آشنایی با هم ورودی ها، کمبود برنامه های تفریحی، کم بودن تعداد سرگروه ها و کسل کنندگی سخنرانی های متعدد رسمی است؛ در حالی که در سال های قبل اصلا چنین انتقاداتی وجود نداشت. راهبردهایی به منظور برگزاری اردوی ورودی های سال ۹۹ دانشگاه شریف وجود دارد که عبارت است از: عدم مداخله سازمان رسمی دانشگاه در فرآیند برنامه و اجرای اردوی ورودی های دانشگاه شریف و واگذاری آن به منطق درونی جریان دانشجویی، حفظ و تقویت ساختار «سرگروه محور» اردوی ورودی های دانشگاه شریف، حذف ساختار جنسیتی اردوی ورودی ها و حمایت از مشارکت حداکثری دختران در اجرای اردو، برگزاری کارگاه های ارتباط سالم و پرهیز از نگاهی که هر نوع رابطه را گناه یا آسیب می داند، تقویت بازی های جمعی و گروهی به صورت هر دو شکل مشترک و مجزا میان دختران و پسران، واگذاری مسئولیت های اردو به ورودی های هر دانشکده جهت رقابت سالم، برنامه ریزی برای ارائه محتوای آسیب شناسانه و واقع بینانه در رابطه با اپلای و مهاجرت، دعوت از همه اساتید در بخش های مختلف و طراحی و اجرای اردوی ورودی های تحصیلات تکمیلی برای به هم زدن جو دانش آموزی.

این مطالعه در اندیشکده راهبردی مهاجر با همکاری دکتر محمدحسین بادامچی، مینا اصغرزاده، مرتضی کیانی و حسن اسماعیلی و به سفارش معاونت فرهنگی دانشگاه شریف در سال ۱۳۹۸ انجام شده است.