بررسی و ارزیابی برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه

بسم الله الرحمن الرحیم
وَلَنْ یَجْعَلَ اللهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا
و خداوند برای مملکت اسلام بن بست در قبال کافرین قرار نداده است .

قسمت اول مطلب :
تغییر اقلیم ایران ؛

بازچرخانی آب شور دریای عمان در چاله بزرگ مرکزی کویر لوت به منظور دستیابی به افزایش درصد رطوبت هوا و بهبود اقلیم خشک فلات مرکزی ایران

مقدمه:
در دنیای قدیم پروانه کرم ابریشم در ظاهر یک آفت برگخوار و عامل مضر و مخرب برای درختان توت بشمار می رفت اما با پی بردن به حکمت خلقت آن متوجه شدند که عامل ثروت است و نه عامل بدبختی .
کویر مرکزی ایران نیز در ظاهر مانند یک کولر بدون آب است که با دور بسیار تند کار می کند و باد گرم می زند و در ظاهر اذیت می کند و نقش مخربی دارد ولی با نگرش حکیمانه در می یابیم که لطف خداوند نصیب ما گشته و خداوند یک بادگیر یزدی بسیار بزرگ یا یک کولر آبی بسیار بزرگ و قوی به ما هدیه داده و نیازی به مصرف انرژی هم ندارد ، فقط کافیست بداخل آن آب بریزیم و لذت هوای مطبوع را ببریم و از برکات فراوان آن استفاده کنیم .

تغییر اقلیم فلات مرکزی ایران

چاله بزرگ کویر لوت در ۷۵ کیلومتری شرق کویر شهداد کرمان واقع است و دارای مسیر رودخانه رودشور است و در اثر باران های چند سال یکبار ، آب در آن جاری می گردد و بسمت عمیق ترین نقطه کویر لوت جریان می یابد و برای مدت زمان کوتاهی ، آبگیر کوچکی در آنجا شکل می گیرد ولی آبشور در زمین نفوذ نمی کند و فقط تبخیر می شود که علت آن وجود لایه سنگ یکپارچه در زیر لایه سطحی ماسه است . با اینکه کویر لوت گرمترین منطقه آفتابی کره زمین است در گودترین جای کویر ، بخاطر همین نفوذ ناپذیری بستر کویر ، تنها با کنار زدن یک متر از سطح داغ ماسه ها به آب شور می رسیم .
ارتفاع چاله مرکزی از سطح دریا کمتر از ۲۰۰ متر است بنابراین رساندن آب دریای عمان به این ارتفاع ممکن و مقدور و قابل اجرا می باشد همچنین عمق متوسط چاله مرکزی کویر لوت حدود ۶۰ متر ، یعنی ۱۰ متر بیشتر از عمق متوسط خلیج فارس است و شیب حوضه آبریز آن کم است و با دریا در حد یک استان فاصله دارد بنابراین برای ایجاد یک دریاچه مصنوعی ، فاصله منطقی و وسعت زیاد و شیب کم و عمق قابل قبولی دارد .
با دسترسی به آب شور و ارزان و بی پایان دریای عمان و انتقال آن با خطوط لوله به چاله بزرگ کویر لوت ، باعث تبدیل بیابان لوت به دریاچه آب شور مصنوعی لوت می شویم و با توجه دمای بالای کویر ، با تبخیر گسترده آب و افزایش درصد رطوبت در هوا مواجه می شویم که با جریان های شدید هوای کویری به مناطق اطراف انتقال می یابد .
به دلیل اختلاف فشار هوا مابین کویر مرکزی ایران با ارتفاعات مجاور آن نظیر سلسله جبال زاگرس و کوههای افغانستان ، جریان قوی هوا از کویر به مناطق اطرافش شکل گرفته و در همه جهات مانند یک هشت پا می وزد اما در سمت سیستان بدلیل هموارتر بودن و کمتر بودن عوارض زمین ، شدت این جریان هوا بسیار بیشتر است و این جریان قوی هوا به باد ۱۲۰ روزه سیستان معروف است .
در حال حاضر بدلیل خشکی کویر وزش باد با گرما و گرد و غبار و حرکت ماسه ها همراه است .
اگر به یاری خدا ، آب شور و نامحدود و ارزان دریای عمان در کویر ریخته شود قسمتی از کویر ، تبدیل به دریاچه می گردد و همچنین در اثر آفتاب پربرکت کویر ، آب بشدت تبخیر شده و درصد رطوبت در هوا افزایش می یابد در نتیجه هنگام وزش باد کویری ، گرد و غبار کمتری تولید می شود و باد دیگر خشک نیست و هوای مطبوع به سمت سیستان می وزد .
🤲 ان شاالله
البته بر اثر گذشت زمان و در اثر تبخیر گسترده ، باقیمانده آب دریاچه شورتر می شود که راه حل آن بازچرخانی آب دریاچه می باشد یعنی باقیمانده آبشور دریاچه مصنوعی لوت یا شورآبه به دریا باز گردانده شود و آب شور تازه به محل دریاچه وارد می گردد و همیشه سطح آب در یک تراز مناسب نگه داده می شود و چرخش و تعویض آب مانع از شورتر شدن آب گردد .

پیشنهاد :
از مسئولان تقاضامندم به بی تحرکی و بی عملی در این مهم پایان دهند و حداقل بصورت آزمایشی یک دریاچه بسیار کوچک آب شور با وسعت ۱۲۰ کیلومتر مربع _ به نیت دوران بعد از ظهور امام زمان عج که بیابانی باقی نمی ماند مگر اینکه سرسبز می گردد_ را آبگیری نمایند و تاثیرات آنرا بررسی و به اطلاع مردم برسانند و سپس تصمیم و برنامه آینده خود را اعلام کنند .
با آرزوی توفیقات روزافزون ملت مسلمان ایران

و قسمت دوم مطلب
مشکلات؛
به مشکلاتی که در سالیان گذشته مطرح شد و پاسخ آنها اجمالا اشاره ای می شود .

مشکل اول ؛ در مسیر انتقال آب شور تا چاله مرکزی ، نشتی رخ می دهد و آبهای زیر زمینی شور می شود .
پاسخ ؛
در مورد انتقال آب با کانال آب چنین ایرادی وارد است اما با خطوط لوله ، وارد نیست چون مهندسین ما عملا با کشیدن چندین خط انتقال نفت و گاز و آب شیرین توانایی خود را اثبات کرده اند .

مشکل دوم ؛ آب زیر زمینی خود کویر شورتر می شود .
پاسخ ؛
خود کویر شوره زار است و رودخانه آب شور دارد و در عمیقترین قسمت کویر آب شور زیرسطحی داریم و آب شیرین آنجا نداریم که شور بشود و همچنین در زیر ماسه های کویر ، بستر سنگ یکپارچه وجود دارد و قبلا بستر دریا بوده و به لایه های زیرین خود ، نشتی ندارد .

مشکل سوم ؛ در سیستان کوه نداریم و باران فقط بخاطر کوه بوجود می آید و بارش در افغانستان و پاکستان است .
پاسخ ؛
درست است که ما سود کمتر می بریم اما بی تاثیر نیست و حداقل بارش های موجود را پربارتر می کند اما مشکل ما بحث امنیت است که باد های ۱۲۰ روزه سیستان که الان ۲۰۰ روزه شده است آرامش و امنیت اجتماعی را سلب کرده است و افزایش گرما و خشکی هوا در کشور تاثیرات مخربی بر نیازهای اولیه زندگی مانند نفس کشیدن و کارکردن می گذارد بنابراین با وجود سود کمتر ، این پروژه توجیه دارد .
در ضمن جریان قدرتمند هوا و باد از دل کویر مانند اختاپوسی به تمام نقاط اطرافش می وزد و نه فقط بطرف سیستان . در غرب کویر لوت در کرمان و در شمال کویر در سمنان و خراسان کوه داریم و بارش در آن مناطق کوهستانی بیشتر می شود .

مشکل چهارم ؛ آب و هوای کل ایران عوض می شود و ایران مانند هندوستان می شود و بارانهای بسیار زیاد در فصل گرما می بارد و از سمنان تا مشهد تبدیل به باتلاق های حاصل از بارندگی می شود .
پاسخ ؛
این ایراد به طرح رئیس جمهور اسبق آقای رفسنجانی بود که می خواست دریایی عظیم در داخل ایران درست کند و دریای خزر را به خلیج فارس وصل کند و … که یک طرح بسیار عظیم بود و پاسخ دکتر کردوانی به ایشان صحیح است ولی ایجاد یک دریاچه کوچک با وسعت قابل کنترل ، چنین نتایجی ندارد .

مشکل پنجم ؛ کویر لوت مناظر زیبایی دارد که با ایجاد دریاچه از بین می رود و ثبت جهانی آن باطل می شود .
پاسخ ؛
اول اینکه قسمتی از کویر زیر آب می رود و نه کل کویر و دوم اینکه ما هم دل در گرو زیبایی کویر داریم اما اصلاح اقلیم خشک فلات مرکزی ایران آنقدر منافع فراوانی دارد که این اشکال را کوچک می نماید و تعدادی از آن منافع در ادامه بیان می گردد .

مشکل ششم : هزینه بالا
پاسخ ؛
بله هر که طاووس خواهد جور هندوستان کشد . البته می توان گام به گام دریاچه را ایجاد کرد و در فاز اول ایستگاههای پمپاژ با کمترین دبی آب و فقط یک خط لوله برای شروع کار آزمایشی در نظر گرفت و سپس ابعاد و مقادیر و برآورد مالی را در بودجه آینده کشور لحاظ نمود .

مشکل هفتم : معادن سرشار در کویر
پاسخ ؛
کل کویر مرکزی ایران که قرار نیست زیر آب برود و فقط حوضه آبریز چاله بزرگ کویر لوت مد نظر است و محل طرح محدود و قابل کنترل است و ادعای وجود معادن ارزشمند در محل احداث دریاچه می تواند صحت سنجی شود .

مشکل هشتم : عدم وجود پروژه مشابه در دنیا جهت برآورد و پیش بینی دقیق نتایج

پاسخ ؛
هر خاکی و هر مملکتی ویژگیها و نیازهای منحصربفرد خود را دارد بنابراین ما لازم است دست بر زانوهای خود بزنیم وبا اتکا به متخصصان مملکت خودمان مشکلمان را برطرف کنیم و برای پیشرفت دست به اختراع و ابداع و ابتکاری بزنیم و البته پیش بینی اطلاعات آماری و نتایج از قبل که چندین عرصه علمی و اجرایی را همزمان درگیر می کند نیاز به مطالعه بر روی یک نمونه اجرا شده دارد بنابراین پیشنهاد بسم الله گفتن با ایجاد یک دریاچه بسیار کوچک دارم که با صرف هزینه و زمان و همت شرکت های عظیم مشاور و دانشگاهها می توانیم به پاسخ سوالات و پیش بینی اطلاعات آماری طرح اصلی برسیم . سیاست های محافظه کارانه و همچنین روزمرگی مدیران از علل تاخیر در این مهم است .

مشکل نهم : تغییر اقلیم
پاسخ :
صدها میلیارد هزینه کنیم برای هیچی !
معلوم است که باید اقلیم تغییر کند . باید اوضاع و آب و هوا مطلوب تر و بهتر شود . از اینکه هزینه کنیم و تغییرات اقلیمی رخ ندهد باید بترسیم . اصلا هدف این طرح تغییر اقلیم از خشک به مرطوب است و باید ببینیم با چند همت هزینه ، چند درصد در اقلیم منطقه بهبودی حاصل می شود .

مشکل دهم : رسوب گرفتن تجهیزات پمپاژ
پاسخ :
با استفاده از روش های مغناطیسی کردن و یونی کردن آب در محل پمپاژ این مشکل قابل رفع یا کم شدن است .

مشکل یازدهم ؛ کاهش گردشگر
پاسخ :
بیابان زیباست اما کل بیابانها که قرار نیست تبدیل به دریاچه شوند و مجموعه بیابان و دریاچه در کنار هم زشت نیست ‌و گردشگرش کم نمی شود .

قسمت سوم مطلب
مزیت ها؛
فواید ایجاد دریاچه آب شور مصنوعی لوت ؛

۱ . کاهش گرد و غبار در مسیر باد ۱۲۰ روزه سیستان و کاهش رنج مردم و هزینه های سنگین ناشی از آن که بر دوش مردم و دولت است .

۲ .با کاهش گرد و غبار امکان نصب توربینهای بادی معمولی که حساس به گرد و خاک هستند فراهم می شود و تولید برق بادی رونق می گیرد .

۳ . افزایش رطوبت و باران در کل شهرهای اطراف کویر مرکزی و همچنین در افغانستان و پاکستان

۴ . کاهش تعطیلات و بیماریها ، بعلت کاهش گرد و غبار و آلودگی هوا

۵ . بیابانزدایی ثروت ساز یا بیابانزدایی اقتصادی ترویج می شود بدین صورت که بیابانهای حوضه آبریز اطراف دریاچه ، رایگان به کشاورزان برای کاشت درختان شورزی مانند حرا و گیاهان شورزی مانند سالیکورنیا و اسفناج باغی اختصاص یابد . با کاشت وسیع گیاه دانه روغنی سالیکورنیا ، تولید روغن خوراکی و کنجاله و علوفه شور و نمک سبز فراهم می گردد و امکان خودکفایی در روغن خوراکی وارداتی و همچنین نهاده های دامی و امکان صادرات نمک سبز فوق گران قیمت بوجود می آید .

۶ . قابلیت پرورش ماهی مانند خاویار یا تیلاپیا و میگو و جلبک و … در اکوسیستم بسته .

۷ . افزایش گردشگری

۸ . افزایش اشتغال

۹ . ایجاد دریاچه مصنوعی لوت باعث کاهش دمای کویر لوت می گردد و در نتیجه باعث کاهش اختلاف دما مابین کویر و مناطق اطراف می شود و در نتیجه باعث کاهش اختلاف فشار هوا مابین کویر و مناطق اطراف می شود و در نتیجه باعث کاهش سرعت باد از کویر به مناطق اطراف می گردد ، مخصوصا باعث کاهش سرعت و قدرت باد ۱۲۰ روزه سیستان می گردد و خسارات ناشی از طوفان شن کاهش می یابد . مقدار این کاهش به وسعت دریاچه بستگی دارد و قابل برنامه ریزی و پیش بینی است .

۱۰ . دریاچه مصنوعی لوت یک حلقه وصل بسیار قوی دیگری بر حلقه های وصل قبلی اتصال استانها و اقوام مختلف به یکدیگر و مانند یک ریشه تازه ای است که باعث بارورتر شدن درخت ایران اسلامی می شود .

۱۱ . رسیدن به این باور که برای احیا دریاچه ارومیه نیز می توان از بازچرخانی آب دریای خزر استفاده کرد و نیازی به ریختن آب شیرین به داخل دریاچه شور ارومیه نیست و همچنین سایر دریاچه های شور در نقاط مختلف ایران اسلامی عزیز

۱۲ . باعث افزایش قدرت اقتصادی و همچنین افزایش امنیت و همچنین افزایش عزت در این مملکت می گردد و در نتیجه امید به مملکت اسلام افزایش می یابد .

و من الله التوفیق