پژوهش های برتر سال ۱۴۰۰ سایت جامعه اندیشکده ها

به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ به مناسبت هفته پژوهش، برترین پژوهش های سایت جامعه اندیشکده ها در سال ۱۴۰۰ معرفی شدند. این پژوهش‌ها، با ارزیابی شورای علمی جامعه اندیشکده‌ها، توانسته‌اند ۵ امتیازی شوند و عنوان «الگوی موفق سیاست‌پژوهی سال ۱۴۰۰» را کسب کنند. پیشنهاد می‌کنیم با مطالعه آن‌ها، فرآیند «انتخاب موضوع» تا «حصول نتیجه» را در این پژوهش‌ها دنبال کنید.

بازتخصیص آب کشاورزی

عنوان اصلی پژوهش: بررسی بازتخصیص آب کشاورزی و پیامدهای آن

اندیشکده: اندیشکده تدبیر آب ایران

اندیشه‌ورز: سید جلال‌الدین میرنظامی

وقتی از بحران آب حرف می‌زنیم، بخشی از آن مربوط به کمبود آب و بخش مهم دیگری به هرج‌ومرج در بهره‌برداری از آب مربوط می‌شود. یک روشِ کاهش بحران در مسئله آب، نظم‌دهی به بهره‌برداران آب از طریق بازتخصیص پایدار آب است. به عبارت دیگر، باید دوباره تعریف کنیم که چه میزان آب داریم و هر بهر‌ه‌بردار چه سهمی از منابع آبی دارد؟

روایت یک تغییر در سیاست‌های مهاجرتی

عنوان اصلی پژوهش: روایت یک تغییر در سیاست‌های مهاجرتی با تمرکز بر زیست نخبگان و کارآفرینان بین‌المللی در ایران

اندیشکده: انجمن دیاران

اندیشه‌ورز: امیرحسین چیت‌ساززاده

تصویر کلیشه‌ای «مهاجر» در ایران، کارگرانِ ساختمانی با لباس‌های مندرس هستند! درحالیکه در واقعیت، بخش قابل اعتنایی از جامعه مهاجر در ایران، شامل افرادی است که مشغول تحصیل و پژوهش در بهترین دانشگاه‌های ایران هستند. در مواجهه با این افراد چه باید کرد؟ وقتی سرمایه کشور را برای سال‌ها صرف آن‌ها می‌کنیم، چرا در مناصب علمی و تصمیم‌گیری از این ظرفیت استفاده نمی‌کنیم؟

خدمات پیشگیری در بیمه‌های اجتماعی

عنوان اصلی پژوهش: امکان‌سنجی ارائه خدمات بهداشتی و پیشگیری در حوزه بیمه‌های اجتماعی در ایران

اندیشکده: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی

اندیشه‌ورز: نادر جهان مهر

پیشگیری بهتر از درمان است! بنابراین سرمایه‌گذاری در حوزه پیشگیری از بیماری‌ها، نه‌تنها موجب صرفه‌جویی مالی می‌شود، بلکه به افزایش کیفیت سلامت جامعه نیز منجر می‌شود. در غالب کشورهای جهان، خدمات پیشگیری از طریق بیمه‌های پایه ارائه می‌شود. فکر می‌کنید در نظام سلامت ایران وضعیت پیشگیری از بیماری‌ها به چه صورت است؟

صنایع و خدمات پیشرو در ایران و جهان

عنوان اصلی پژوهش: شناسایی و تحلیل صنایع و خدمات پیشرو در ایران و جهان در سطح کدهای دورقمی ISIC

اندیشکده: گروه مشاوران مدیریت و مطالعات راهبردی تدبیر

اندیشه‌ورز: امیربهداد سلامی

صنایع یا خدمات پیشرو، آن دسته از کسب‌وکارهایی را شامل می‌شود که علاوه بر نوآور بودن، توان جذبِ دستاوردهای فناورانه را هم داشته باشند. سرمایه‌گذاری روی این صنایع، کلید تضمین توسعه یک کشور است. فکر می‌کنید در ایران چه حوزه‌هایی جزء صنایع پیشرو هستند و آیا سرمایه‌گذاری روی این صنایع انجام می‌شود یا صنایع زیان‌ده؟

آموزش و پرورش در دوران شیوع کرونا

عنوان اصلی پژوهش: آموزش و پرورش در دوران شیوع کرونا

اندیشکده: مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری

اندیشه‌ورز: جلال کریمیان

سال سخت، یعنی سال کرونا، امکان آموزش‌های حضوری را به صفر رساند. آموزش و پرورشِ بدون زیرساختِ فناورانه ایران، مجبور شد به سرعت با تحولات پیش آمده کنار بیاید. بنابراین «شبکه شاد» را راه‌اندازی کرد؛ تا بستری برای آموزش آنلاین دانش‌آموزان فراهم کرده باشد. آیا عملکرد این نرم‌افزار داخلی مثبت بوده است؟

اقتصاد جهان پیش و پس از کرونا

عنوان اصلی پژوهش: گزارش چشم‌انداز اقتصاد جهان ۲۰۲۰ (پیش و پس از کرونا)

اندیشکده: پژوهشکده امور اقتصادی

اندیشه‌ورز: روزبه بالونژاد

تصور عمومی این است که شیوع کرونا، یک بحران همه‌جانبه بود؛ که اقتصاد کشورهای مختلف را تهدید کرد. غالبا تاثیر کرونا بر اقتصاد با کلمات «افول»، «سقوط» و «کاهش» توصیف می‌شود. در حالیکه گزارش‌های مهم اقتصادی مثل گزارش بانک جهانی، گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و گزارش سازمان ملل، کرونا را یک فرصت برای برخی از شاخص‌های اقتصادی ارزیابی کرده‌اند. این شاخص‌ها کدامند؟

مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی خراسان

عنوان اصلی پژوهش: نقد و بررسی مدل توسعه اقتصادی و فرهنگی خراسان

اندیشکده: اندیشکده رصد

اندیشه‌ورز: سعید سیدحسین‌زاده یزدی

در سال ۹۸ طرحی با عنوان «طرح اقتصاد مقاومتی استانی» در استان خراسان رضوی و در روستای قلعه‌گنج پیاده‌سازی شد؛ که توسعه و آبادانی این روستا را از طریق سه ضلع «نمایندگان مجلس»، «کارگزاران حکومت» و «سرمایه‌گذاران و کارآفرینان» دنبال می‌کرد. این فاصله گرفتن از توسعه تمرکزگرا و پیاده‌سازی نمونه‌ای از توسعه مبتنی بر اقتصاد مقاومتی، چه مزایا و معایبی داشت؟

سازوکار آژانس‌های اعلام قیمت در بازار متانول

عنوان اصلی پژوهش: تحلیل سازوکار آژانس‌های (مجلات) اعلام قیمت (قیمت گذاری) در بازار متانول

اندیشکده: موسسه مطالعات انرژی سبحان

اندیشه‌ورز: علی طاهری‌فرد

آیا می‌دانید که ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده متانول جهان است؟ و با این حال نقشی در تعیین قیمتِ متانولِ خود ندارد؟ و قیمت‌گذاری این کالای استراتژیک توسط دو آژانس خارجی صورت می‌گیرد؟ و ایران نقش فعالی در آژانس‌های تعیین قیمت ندارد؟ و کنترلی هم بر نوسانات قیمت این کالای صادراتی ندارد؟

سیاستگذاری جهت مواجهه با انقلاب جنسی

عنوان اصلی پژوهش: سیاستگذاری در حوزه‌های مختلف امر جنسی جهت مواجهه با انقلاب جنسی و تدوین نگاشت نهادی

اندیشکده: موسسه رصد مطالعات و سیاستگذاری اجتماعی سلامت جنسی اسلامی (سجا)

اندیشه‌ورز: سعید قاسمی

مسائل حوزه امر جنسی، تنها یک بُعد فردی ندارند؛ بلکه به حوزه‌های بهداشت، اجتماع، فرهنگ و رسانه، آموزش، ازدواج و خانواده و مد و لباس نیز تسری پیدا می‌کنند. بنابراین یک فعل فردی می‌تواند تبعات اجتماعی بسیاری داشته باشد. به همین خاطر سیاست‌گذاری در این حوزه باید با توجه به ابعاد متعدد آن صورت بگیرد. مفاهیم نظری، مصادیق و مسائل مهم این حوزه کدامند؟

رقابت‌پذیری علمی ایران در خاورمیانه

عنوان اصلی پژوهش: سنجش رقابت‌‌پذیری علمی ایران در منطقه با استفاده از شاخص پیچیدگی علمی

اندیشکده: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

اندیشه‌ورز: بهروز شاهمرادی

سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ می‌گوید ایران تا این سال باید به قدرت علمی اول منطقه تبدیل شده باشد. به رغم پیشرفت‌های قابل اعتنایی که در زمینه علوم هسته‌ای و نظامی به دست آمده، تحقق هدفی که در چشم‌انداز پیش‌بینی شده است، دور از واقع به نظر می‌رسد. تصویر واقعی و دقیق از جایگاه علمی ایران در بین کشورهای منطقه کدام است که اسناد بالادستی بر اساس آن‌ها تدوین شود؟

روش‌های پرداخت بدهی دولت به طلبکاران دولت

عنوان پژوهش: بررسی روش‌های تادیه بدهی دولت به طلبکاران بزرگ

اندیشکده: موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی

اندیشه‌ورز: عباس خندان

سازمان تامین اجتماعی وقتی در وضعیت وخیم بدون اندوخته بودن قرار گرفت، سعی کرد برای بازگرداندن مطالباتی که از دولت دارد و روز به روز بیشتر می‌شود، چاره‌ای بیندیشد. بنابراین روش‌هایی را احصا کرد که طی آن‌ها دولت بتواند بدهی‌های بزرگ خود را به طلبکاران پرداخت کند؛ بدون اینکه فشار مضاعفی به دولت تحمیل شود. با چه روشی می‌توان با حفظ انضباط مالی و بدون پیچیدگی‌های اداری و رانت‌جویی، این کار را صورت داد؟

تاثیر تحریم صنعت پتروشیمی بر صندوق‌های بازنشستگی

عنوان پژوهش: تاثیر تحریم بر صنعت پتروشیمی در سرمایه‌گذاری‌های صندوق بازنشستگی کشوری

اندیشکده: موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا

اندیشه‌ورز: سیدرضا میرنظامی

بخش قابل توجهی از صنعت پتروشیمی به بخش عمومی تزریق می‌شود. این دارایی در صندوق‌های بازنشستگی، بنیادها و سهام عدالت استفاده می‌شود. هرگاه صادرات و اقتصاد مجتمع‌های پتروشیمی به هر دلیلی از جمله تحریم، دستخوشِ تغییر می‌شود؛ شاهد تحولات جدی در سایر بخش‌های اقتصاد کشور هستیم. بنابراین تاثیر تحریم‌ها بسیار بیشتر از آن چیزی است که در رسانه‌ها گفته می‌شود. تاثیر تحریم‌ها بر صندوق‌های بازنشستگی چه بوده است؟

معرفی این پژوهش‌ها در دو پست در صفحه اینستاگرام جامعه اندیشکده ها منتشر شده است.