تجربه روزمره مردم جهان از رشوه دهی
اندیشکده شفافیت برای ایران، ترجمه ای از بررسی سازمان شفافیت بین الملل درباره تجربیات روزمره مردم جهان از رشوه دهی را منتشر کرده است.
غالبا مردم عادی در خط مقدم مبارزه با فساد قرار دارند. هنگام ملاقات با پزشک، یافتن مدرسه برای فرزندان خود، یا تنظیم یک پرونده در اداره پلیس با تقاضای رشوه مواجه میشوند. و همیشه آنهایی که کمتر از همه توان پرداخت رشوه دارند، بیشتر از همه آسیب میبینند.
تعجبی ندارد که اندازهگیری فساد در کانون اهداف توسعه پایای سازمان ملل قرار دارد. سازمان شفافیت بین الملل نیز معتقد است که داشتن داده هایی با کیفیت خوب ضروری است. از همینرو پرسش پیرامون نحوه رویارویی مردم واقعی با رشوه خواری در زندگی روزمره دارای اهمیت است.
آخرین یافته های مجموعه سنجه جهانی فساد –بزرگترین پیماش جهان که درباره تجربه شخصی و مستقیم شهروندان از رشوه دهی در زندگی روزمره سوال میپرسد– که توسط سازمان شفافیت بین الملل تهیه شده است، تجربیات مردم را نشان داده و همچنین مشخص میکند که کشورها تا کجا باید برای مقابله با فساد پیش بروند.
میزان رشوه دهی در سراسر جهان
در سراسر جهان، از هر ۴ نفر ۱ نفر اعلام کرد طی دوازه ماه گذشته برای دستیابی به خدمات عمومی رشوه پرداخت کرده است.
پیمایش مربوطه درباره تجربیات مستقیم رشوه دهی طی دوازده ماه منتهی به انجام پیمایش بود. در آسیا اقیانوسیه، آمریکای شمالی، جنوبی و مرکزی، آفریقا و خاورمیانه از شهروندان سوال شد آیا در شش حوزه خدماتی که ممکن است با آن سر و کار داشته باشند، مجبور به پرداخت رشوه شدهاند یا خیر. در اروپا و آسیای مرکزی از شهروندان سوال شد آیا خانواده آنها در هشت حوزه خدمات عمومی رشوه پرداخت کردهاند یا خیر. نتایج مربوط به کشورهای بلژیک، فرانسه، هلند، سوئد، و بریتانیا برگرفته از پیمایش سنجه اروپا در سال ۲۰۱۴ هستند.
تقریبا از هر چهار نفر، یک نفر برای دستیابی به یکی از خدمات عمومی طی ۱۲ ماه منتهی به طرح این پرسش، رشوه پرداخت کرده بودند.
بنابراین زیاد عجیب نیست که اکثر افراد در سراسر جهان بر این باورند که دولتها در مقابله با فساد موفق عمل نمیکنند. به طوریکه ۳۰ درصد میگویند دولت خوب عمل میکند و ۷۰ درصد میگویند دولت بد عمل میکند.
مردم عادی بسیار موثر هستند
خبر خوشحالکننده اینکه بیش از نیمی از مردم جهان –و به طور خاص جوانان– بر این باورند که شهروندان بسیار موثر هستند.
بنابر اظهارات ۵۸ درصد از افراد ۲۴ سال و کمتر، تصور آنها این است که قابلیت تاثیرگذاری دارند.۵۰ درصد از افراد ۵۵ سال نیز بر همین باور بودند.
پلیس و مقامات منتخب بیشترین میزان رشوهخواری را داشتند
از مردم خواستیم تا رشوه خوارترین نهاد را مشخص کنند. در مجموع پلیس و مقامات منتخب مشترکا در صدر قرار گرفتند و ۳۶ درصد پاسخدهندگان بر این باور بودند که در مقایسه با گروه ها و نهادهای دیگر مورد پرسش، این دو شدیدا رشوه خوار هستند.
نهادها و گروه های مختلف جامعه تا چه اندازه رشوه خوار هستند؟ (متوسط جهانی)
به لحاظ منطقه ای تفاوتهایی وجود داشت:
- در آسیا اقیانوسیه (۳۹ درصد) و آفریقای سیاه (۴۹ درصد)، پلیس به عنوان رشوهخوارترین نهاد شناخته شد.
- در اروپا و آسیای مرکزی (۳۱ درصد) نمایندگان منتخب به عنوان رشوهخوارترن شناخته شدند.
- در آمریکای شمالی، مرکزی و جنوبی، پلیس و نمایندگان منتخب هردو بدترین بودند (۴۹ درصد)
- در خاورمیانه و آفریقای شمالی، ۴۵ درصد جمعیت، نمایندگان منتخب، متصدیان مالیات و مقامات دولتی را شدیدا رشوهخوار میدانستند که درصد بالاتری نسبت به سایر نهادها داشتند.
تنوع رشوهخواری در مناطق مختلف
همچنین با توجه به اینکه در برخی مناطق گزارشات مردمی بیشتری درباره رشوه خواری در تعامل با خدمات عمومی وجود دارد، میتوان سطوح مختلف رشوه خواری را در مناطق مختلف مقایسه کرد.
نتایج به دست آمده، ۱۱۹ کشور، ناحیه و منطقه از سراسر جهان را تحت پوشش قرار میدهد. این نتایج از مصاحبه با ۱۶۲۱۳۶ بزرگسال از مارس ۲۰۱۴ تا ژانویه ۲۰۱۷ حاصل شده است.
پینوشت: نسخه کامل یادداشت «سنجه فساد جهانی: نظرات شهروندان از سراسر جهان» از سایت اندیشکده شفافیت برای ایران را اینجا بخوانید.