انتشار نتایج پیمایش رصدی فرهنگ رفتاری و سبک زندگی خانواده ایرانی

گزارش رصدی پیمایش فرهنگ رفتاری خانواده ایرانی در سال ۹۶ توسط شورای عالی انقلاب منتشر شد. مقصود از فرهنگ رفتاری در این پژوهش، رفتارهایی چون مطالعه و سرانه مطالعه، سینما و تئاتر، ورزش، موسیقی و تماشای تلویزیون داخلی، الگوی تغذیه، الگوی پوشش و الگوی ازدواج بوده است. فرهنگ رفتاری را به این معنا می توان زیرشاخه ای از سبک زندگی به معنای عام آن در نظر گرفت.

محدوده پیمایش فرهنگ رفتاری خانواده ایرانی

این پیمایش که در نقاط شهری و روستایی و برای افراد ۱۵ ساله و بیشتر اجرا شده است، معطوف به سنجش رفتارهای فرهنگی خانواده ایرانی در سال ۱۳۹۶ است.

فرهنگ رفتاری و رابطه آن با سبک زندگی

آنچه در این پژوهش تحت عنوان کلی فرهنگ رفتاری در میان خانواده ایرانی و در جمعیت افراد ۱۵ ساله و بیشتر، مورد مطالعه قرار گرفته است، با توجه به شاخص‌های ارزیابی و سنجش این مطالعه، می‌تواند به‌ عنوان زیر شاخه‌ای از سبک زندگی مورد بررسی قرار گیرد. منظور از سبک زندگی نیز، سبک زندگی به‌ معنای عام آن یعنی دامنه‌ای گسترده از رفتارهای فرهنگی شامل مصرف هنری و رسانه‌ای تا عناصر دخیل در فیزیولوژی افراد مثل خوراک و پوشاک و حتی حوزه‌های نگرشی به مقوله‌ای مهم مثل ازدواج است.

نتایج تحلیل داده های به دست آمده از پیمایش فرهنگ رفتاری خانواده ایرانی

مطالعه کتاب

• حدود ۵۸ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر باسواد طی سال قبل از آمارگیری، مطالعه کتاب غیردرسی داشته‌اند.
• سرانه مطالعه کتاب غیردرسی افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۷ ساعت و ۴۱ دقیقه در ماه می‌باشد که از این میزان سرانه ماهانه مطالعه قرآن و ادعیه، ۳ ساعت و ۷ دقیقه بوده است.
• مطالعه روزنامه نیز جامعه آماری مورد مطالعه کمتر از ۳۰ درصد است.

سینما و تئاتر

• حدود ۱۹ درصد از افراد ۱۵ ساله و بیشتر، در سال قبل از آمارگیری به سینما رفته‌اند.
• حدود ۱‏/۵ درصد از افراد ۱۵ ساله و بیشتر در سال قبل از آمارگیری به تئاتر رفته‌اند.
• تماشای سینما و تئاتر در جامعه آماری مورد تحقیق زیر ۲۰ درصد است.

تماشای تلویزیون

• ۴‏/۹۱ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر برنامه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران را تماشا کرده‌اند که ۵‏/۹۹ درصد مخاطبین در روزهای غیرتعطیل و ۹۴ درصد در روزهای تعطیل سیمای جمهوری اسلامی ایران را تماشا کرده‌اند.
• سرانه تماشای برنامه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران توسط افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۴ ساعت و ۵۲ دقیقه در روز بوده است.

موسیقی

• ۸‏/۶۷ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر در زمان آمارگیری موسیقی گوش داده‌اند.
• سرانه هفتگی گوش دادن به موسیقی توسط افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۲ ساعت و ۲۱ دقیقه در روز بوده است.

حضور در شبکه های اجتماعی

• حدود ۵۳ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر، عضو شبکه‌های اجتماعی بوده‌اند و سرانه حضور افراد ۱۵ ساله و بیشتر در شبکه‌های اجتماعی، ۱ ساعت و ۴ دقیقه در روز بوده است.
• سرانه حضور ‌این جامعه آماری در شبکه‌ های اجتماعی به ۱ ساعت و ۴ دقیقه در روز رسیده است.

ورزش

• حدود ۱‏/۵۱ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر اعلام کرده‌اند که ورزش می‌کنند.
• سرانه انجام ورزش افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۲۷ دقیقه در روز بوده است.
• نزدیک به نیمی از این افراد گفته‌اند اهل ورزش هستند و سرانه ورزش روزانه این افراد به چیزی نزدیک به نیم‌ساعت در روز رسیده است.

الگوی پوشش و لباس

• اولویت ۴‏/۳۴ درصد از افراد ۱۵ ساله و بیشتر در خرید پوشاک، پوشاک تولید داخل و ۶‏/۷ درصد پوشاک خارجی بوده است و برای ۵۸ درصد افراد نیز اولویت خاصی بین پوشاک داخلی و خارجی وجود ندارد.
• نیمی از افراد، اولویتی برای انتخاب پوشاک داخلی و خارجی ندارند و احتمالاً براساس جنس و مدل مورد پسند، لباس‌های خود را در طیفی از تولیدات ایرانی و خارجی انتخاب می‌کنند.

در مورد نحوه تاثیر تبلیغات در انتخاب نوع پوشش و لباس نتایج ذیل به دست آمده است:

‏۸۱.۵ درصد از افراد ۱۵ ساله و بیشتر اعلام کرده‌اند که پوشاک خود را با توجه به ویترین فروشگاه‌های پوشاک انتخاب می‌کنند و همچنین ۳.۱ درصد براساس تبلیغات محیطی، ۷ درصد براساس پیشنهاد دوستان و نزدیکان، ۲.۶ درصد مطابق مد در جامعه، ۲.۰ درصد براساس مشاهده برنامه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران، ۷ درصد با توجه به شبکه‌های اجتماعی و ۱ درصد براساس برنامه‌های ماهواره‌ای، پوشاک خود را انتخاب می‌کنند.

الگوی مصرف مواد غذایی خانواده ایرانی

• نزدیک به نیمی از جمعیت نمونه در ماه، مصرف فست‌فود دارند و کمی بیش از همین نیمی از افراد، در هفته مصرف نوشابه داشته‌اند که به‌نوعی مکمل نوشیدنی فست‌فود محسوب می‌شود.
• ۸‏/۵۴ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر، در هفته گذشته نوشابه مصرف کرده‌اند و سرانه هفتگی نوشابه، ۷‏/۱ لیوان بوده است.
• سرانه مصرف ماهی افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۱‏/۲ بار در ماه بوده است و ۴۸ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر،  اعلام کرده‌اند که در ماه گذشته فست‌فود مصرف کرده‌اند و سرانه مصرف فست‌فود افراد ۱۵ ساله و بیشتر، ۴‏/۱ بار در ماه بوده است.
• ۹‏/۷۸ درصد افراد ۱۵ ساله و بیشتر در هفته گذشته شیر مصرف کرده‌اند و سرانه هفتگی مصرف شیر ۷‏/۳ لیوان بوده است.

الگوی ازدواج

• مهم‌ترین معضل ازدواج جوانان از دیدگاه افراد ۱۵ ساله و بیشتر، به‌ترتیب نداشتن شغل دائم با ۳۳ درصد، بیکاری با ۳‏/۳۰ درصد، وضع نامناسب مالی سرپرست با ۷‏/۱۲ درصد و مشکل تهیه مسکن با ۲‏/۶ درصد و سپس سایر معضلات با ۸‏/۱۷ درصد بوده است.