رویداد نوآوری های آموزشی چهارسوق
شناسایی، شبکه سازی و توانمندسازی فعالان تعلیم و تربیت برای تحول در آموزش
«رویداد چهارسوق» با شعار «هم افزایی برای تحول در آموزش» طراحی و اجرا شده است و به شناسایی، شبکه سازی و توانمندسازی فعالان تحول خواهی که در حال شکل دهی به تجارب و نظریه های بومی تعلیم و تربیت هستند، میپردازد. چهارسوق رویدادی مردم نهاد و عام المنفعه است و برای برگزاری آن از مشارکت نهادهای دغدغهمند در قالب سازوکارهای مشارکت خدماتی، مشارکت مالی نهادی و مشارکت مالی جمع سپاری شده استفاده میشود. بخش سخنرانی های چهارسوق به عنوان اصلی ترین بخش این رویداد، همواره یکی از بخش های جذاب و پرطرفدار چهارسوق بوده است و بخش ها و فعالیت های متنوعی نیز با هدف هم افزا کردن جامعه فعالان تعلیم و تربیت، به تدریج به آن اضافه شده است.
ضرورت و هدف راه اندازی رویداد چهارسوق
نظام تعلیم و تربیت در کشور ما با چالش های فراوانی روبرو است. مواجهه با چالش های سنتی و گسترش روزافزون چالش های محیطی و مسائل جدید، شرایط را به گونهای رقم زده است که دیگر نمیتوان از ساختارهای فعلی نظام تعلیم و تربیت، انتظار پاسخگوی به نیازها و مسائل بوجودآمده را داشت و لزوم تحولی اساسی در آن احساس میشود. تدوین سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز در همین راستا صورت گرفته است.
رویکرد نظام رسمی در برخورد با چالش ها و مسائل پیش رو، عموما تصمیمگیری بخشی، دستوری و رو به پایین بوده است. این نوع رویکرد به ویژه در مورد مسائل اجتماعی و انسانی از کارآیی لازم برخوردار نیست. یکی از رویکردهای کارآمد برای حل مسائل نظام تعلیم و تربیت، اداره مردم نهاد فعالیت های آموزشی و تربیتی است که هم برای سطح مخاطب نهایی (مردم) و هم برای سطح فعالان عرصه تعلیم و تربیت کارآمد است.
در کنار هم قرارگرفتن و همزمانی دو رویکرد تحول خواهی مردم نهاد و تحول خواهی حاکمیتی که بر پایه مشارکت افراد و مجموعه های مردم نهاد در چهارچوب اسناد بالادستی کشور مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش شکل میگیرد، میتواند جهش های بزرگ را برای نظام تعلیم و تربیت ایران به همراه داشته باشد. در همین راستا، موسسه مطالعات راهبردی تعلیم و تربیت برهان، رویداد چهارسوق را با هدف ارائه تجارب و نظریه های بومی تعلیم و تربیت طراحی و اجرا نموده است و در این مسیر به شناسایی، شبکه سازی و توانمندسازی فعالان تحولخواهی که در حال شکلدهی به اینگونه تجارب و نظریات هستند، میپردازد.
سازوکار برگزاری رویداد چهارسوق
چهارسوق رویدادی مردمنهاد و عام المنفعه است و برای برگزاری آن از مشارکت نهادهای دغدغهمند در قالب سازوکارهای مشارکت خدماتی، مشارکت مالی نهادی و مشارکت مالی جمعسپاریشده استفاده میشود. مردم نهاد بودن چهارسوق به این معناست که این رویداد از نظر سازمانی و حقوقی وابسته به هیچ یک از نهادهای دولتی نیست و با مشارکت و هم افزایی افراد و مجموعه های دغدغهمند در حوزه فرهنگ و آموزش برگزار میشود. عامالمنفعه بودن آن نیز به این معناست که بنیان گذاران چهارسوق، هیچ مبلغی را تحت عنوان سود از درآمدهای چهارسوق برداشت نمیکنند. تمام درآمدهای چهارسوق صرفا در مسیر پیشبرد اهداف چهارسوق و رشد و نوآوری در نظام تعلیم و تربیت صرف خواهد شد.
سازوکارهای مشارکتی چهارسوق برای برگزاری رویداد در قالب سه سازوکار زیر طراحی شده است:
۱) مشارکت خدماتی
موسسه ها، نهادها، شرکت ها، مدرسه ها و افرادی که آرمان مشترکی با چهارسوق دارند، بدون ایجاد تراکنش های مالی و صرفا با ارائه خدمات داوطلبانه حرفهای در حوزه های مورد نیاز، با چهارسوق مشارکت مینمایند. ویژگی برجسته مشارکت خدماتی، ایجاد پیوندی قوی میان داوطلبان و چهارسوق است بهگونهای که مجموعه ها یا افراد داوطلب، خدمتی از جنس فعالیت حرفهای خود را بهصورت یکپارچه با رویداد چهارسوق ارائه میکنند.
۲) مشارکت مالی نهادها
مجموعه هایی مانند شرکت ها یا نهادهای حاکمیتی میتوانند بر مبنای ماموریت خود یا ذیل رویکرد مسئولیت اجتماعیشان با تامین بخشی از هزینه های چهارسوق، در برگزاری چهارسوق مشارکت داشته باشند.
۳) مشارکت مالی جمعسپاریشده
سومین سازوکار مشارکتی چهارسوق که در حال طراحی و همزمان طی دوره آزمایشی است، مشارکت مالی جمع سپاری شده در قالب هایی مانند پرداخت حق عضویت است.
بخش اصلی رویداد چهارسوق
بخش سخنرانی های چهارسوق به عنوان اصلیترین بخش این رویداد، همواره یکی از بخش های جذاب و پرطرفدار چهارسوق بوده است. سخنرانی های چهارسوق در زمانی حدودا ۱۵ دقیقهای ارائه میشوند. پیش از برگزاری رویداد تلاش میشود با راهبری مناسب سخنرانان، محتوا و شیوه ارائه بهگونهای تنظیم شود که ارزش، جذابیت و ایجاد انگیزه در مخاطب را به همراه داشته باشد.
سخنرانان چهارسوق از میان افرادی انتخاب میشوند که در حوزه تعلیم و تربیت دارای نظریه، تجربه یا ایده بومیِ نوآورانه، ارزشمند و امیدبخش باشند. انتخاب سخنرانان از طریق فراخوان عمومی و نیز جستجو در جامعه فعالان تعلیم و تربیت صورت میگیرد. پس از انتخاب هر سخنران، فعالیت های طراحی ساختار سخنرانی، نوشتن متن و تمرین سخنرانی، با همراهی و مربیگری مربی سخنران صورت گرفت تا بهترین و جذابترین ارائه ممکن آماده شود.
بخش های جانبی و مکمل رویداد چهارسوق
در این رویداد بخش ها و فعالیت های متنوعی نیز با هدف هم افزا کردن جامعه فعالان تعلیم و تربیت به تدریج اضافه شده است، که به شرح زیر معرفی میشود:
۱) فعالیت شبکه سازی
گام های اولیه شبکه سازی، پیش از برگزاری رویداد و در فضای مجازی با تشکیل شبکه اجتماعی فعالان تعلیم و تربیت برداشته میشود و در روز برگزاری رویداد، شرکت کنندگان در حدود ۳ ساعت فرصت دارند تا در سالن مخصوصی حضور یافته و به فعالیت های شبکه ساز بپردازند.
۲) پنل های آموزشی
در این بخش با محوریت بررسی موضوعات و مسائل مهم نظام تعلیم و تربیت، فعالیت هایی از قبیل نشست های تخصصی و برنامه های گفتگومحور با حضور صاحبنظران و متخصصان این حوزه برگزار میگردد.
۳) میزهای مجموعه های فعال
با توجه به اهمیت حضور مجموعه های فعال در رویداد چهارسوق، بخشی از فضای سالن شبکه سازی به ارائه مجموعه های فعال و نوآور در حوزه آموزش اختصاص پیدا میکند.
۴) یادگیری با اسباب بازی
اسباب بازی از جمله ابزارهای آموزشی است که ظرفیتهای فراوانی برای خلق لحظات یادگیری پویا، بانشاط و ماندگار دارد و در این رویداد از این ظرفیت استفاده میشود.
۵) جایزه خبر تعلیم و تربیت
در این بخش به برترین اخبار یک سال گذشته حوزه تعلیم و تربیت که در قالب فراخوانی به دبیرخانه رویداد ارسال میشود، جوایزی اهدا میگردد. «اطلاع رسانی دقیق رویدادها و اخبار امیدآفرین تعلیم و تربیت ایران»، «تحلیل و بررسی چالش ها و مشکلات تعلیم و تربیت با رویکرد ارائه راه حل و چاره جویی» و «معرفی و ترویج فعالیت های خلاقانه و تجربه های موفق معلمان و آموزگاران» ملاک های اصلی انتخاب آثار برتر هستند.
۶) میدان کار و بار
این بخش با هدف فراهم کردن فرصتی برای آشنایی فعالان حوزه تعلیم و تربیت با فضای کسبوکار، کارآفرینی و استارتاپ های حوزه آموزش از یکسو و آشنایی فعالان کسب و کار با مبانی و نیازهای واقعی تربیتی از سوی دیگر طراحی و اجرا شده است.
جمعبندی
در رویدادهای چهارسوق، در مجموع ۷۶ سخنرانی توسط طیف وسیعی از افراد مرتبط با حوزه آموزش نظیر معلمان موفق، مدیران ارشد نظام آموزشی، اساتید دانشگاه، نویسندگان و طراحان ارائه شده است و آخرین رویداد آن، با حضور حدود ۸۰۰ شرکتکننده از سراسر کشور به بزرگترین گردهمایی مردمی فعالان تعلیم و تربیت کشور تبدیل شد. هماکنون چهارسوق با داشتن سرمایه عظیمی از نیروهای خبره و دغدغهمند، تجربیات ناب و ارزنده، شبکه ارتباطی گسترده و متنوع از صاحب نظران و نهادهای فعال در حوزه تعلیم و تربیت، اعتبار قابل توجهی را در جامعه تعلیم و تربیت کشور بدست آورده است.
این رویداد توسط موسسه مطالعات راهبردی تعلیم و تربیت برهان از سال ۱۳۹۲ آغاز و تاکنون یازده دوره از آن برگزار شده است. همچنین دوره دوازدهم این رویداد ۱۶ اسفند ۱۳۹۸ برگزار میگردد. سایت رویدادچهارسوق از طریق لینک زیر قابل دسترس است: