هشدار تعدادی از اندیشکده ها نسبت به پیامدهای استانی شدن انتخابات

بررسی و تحلیل طرح « استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی » که یکی از مواد اصلاح قانون انتخابات است نشان می دهد که این طرح می تواند نتایج و تبعات فاجعه آمیزی در پی داشته باشد. این بررسی که توسط تعدادی از اندیشکده ها و مراکز تحقیقاتی کشور انجام شده است، تبعات این طرح را در چهار دسته حقوقی ، اجتماعی ، امنیتی و سیاسی بیان نموده است. نتایج این بررسی طی نامه ای با امضای جمعی از اندیشکده ها به رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی اعلام شده است. امضا کنندگان نامه اظهار امیدواری نموده اند که با توجه به اشکالات، تبعات و مغایرت های موجود، این طرح برای انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۸ اجرا نگردد.

متن نامه ارسالی به رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ذیل آمده است:

متن نامه تعدادی از اندیشکده ها

رئیس محترم مجلس شورای اسلامی جناب آقای دکتر لاریجانی

نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی

با سلام و تحیت

با احترام به استحضار می رساند آخرین نسخه طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی که اخیراً به تصویب رسیده است، توسط جمعی از اندیشکده ها، پژوهشکده ها و نخبگان کشور مورد تحلیل و ارزیابی دقیق علمی قرار گرفته و با مدل سازی طرح در کل کشور و تحلیل منطق استانی- تناسبی، برخی از پیامد های فاجعه آمیز اجتماعی، سیاسی، حقوقی و امنیتی آن احصا شده که در ذیل به استحضار می رسد:

پیامد های حقوقی

• از بین رفتن مفهوم نمایندگی با انتخاب نمایند های با درصد بسیار پایینتر از نامزد دیگر
• مغایرت های فاحش با قانون اساسی و سیاست های کلی انتخابات ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامی
• هدررفت بالای آراء حوزه های خرد و کوچک در مقابل آراء کلانشهر ها و شهر های بزرگ

پیامد های اجتماعی

• تشدید بازفعال شدن شکاف ها و گسل های اجتماعی، قومیتی، هویتی، زبانی و مذهبی
• تهدید امنیت اجتماعی با ایجاد تعارض در هویت های بومی و منابع محلی
• تبدیل مناقشات میانبخشی به مناقشات میان استانی

پیامد های امنیتی

• بروز آشوب و اغتشاش در بسیاری از حوزه های انتخاباتی به دلیل عدم اثربخشی رأی و مشارکت سیاسی
• مسدود شدن مسیر ارتباط مردم با حاکمیت و رادیکال شدن فضای عمومی
• تقابل و تعارض میان اقلیت های مذهبی و قومیت

پیامد های سیاسی

• کاهش مشارکت سیاسی عمومی
• ظهور و بروز پدیده سلبریتی های سیاسی به جای نمایندگان ملی
• نابود شدن رأی اقلیت های جمعیتی، مذهبی و قومی زیر حجم بالای رأی کلانشهر ها

اکنون بالغ بر ۱۵ اندیشکده (با بدنه علمی و کارشناسی ۵۰۰ نخبه) پیاده سازی طرح مذکور در انتخابات سال ۹۸ با مغایرت ها، اشکالات و ابهامات مترتب به آن را برای کشور بحران آفرین می دانند و بدینوسیله هشدار جدی خود را به همراه گزارش های علمی و کارشناسی به ریاست معزز و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی اعلام می دارند.امید است نمایندگان محترم، فارغ از جبهه گیری های متداول سیاسی و پرهیز از شتابزدگی، نظرات ارسالی نخبگان را مورد تدقیق قرار داده و در فرآیند قانونگذاری موضوعات کلان، ضمن ملاحظه تبعات و پیامد های آن، با تدبیر هوشمندانه و آینده نگرانه در راستای تامین منافع ملی کشور گام بردارند.

با آرزوی توفیق الهی

پایان متن نامه

فهرست اندیشکده ها و مراکز امضا کننده:

• مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت
• مرکز افکار سنجی دانشگاه تهران
• پژوهشکده چشم انداز و آینده پژوهی
• پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت
• اندیشکده سیاست پژوهی متین
• بنیاد توسعه فردا
• پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
• اندیشکده حکمرانی شریف
• اندیشکده سدا (سیاست گذاری دولت اسلامی)
• پژوهشکده سیاست گذاری و تحلیل راهبردی آیندگان
• اندیشکده متنا (مدرسه تمدن نوین اسلامی)
• دفتر بررسی های راهبردی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام
• اندیشکده ماهر (مرکز اندیشه، همفکری و راهبردی)
• موسسه راهبرد معاصر
• اندیشکده مطالعات علم، فرهنگ و فناوری تداوم

موضع تکمیلی اندیشکده حکمرانی شریف

پس از انتشار این نامه، اندیشکده حکمرانی شریف طی یادداشتی در سایت خود نسبت به درج نام این اندیشکده در نامه فوق واکنش نشان داد. در این یادداشت آمده است: اخیرا در فضای مجازی خبری با عنوان نامه ۱۵ اندیشکده به رئیس و نمایندگان مجلس، منتشر شده که به تبیین برخی ایرادات طرح فوق پرداخته و نام اندیشکده حکمرانی شریف نیز در ذیل آن درج گردیده است. اگرچه پیام اصلی این نامه مورد تایید است و اندیشکده یکی از فعالین منتقد این طرح بوده است، اما متن آن به تایید اندیشکده نرسیده است و بدون در نظر گرفتن برخی ملاحظاتِ اندیشکده صادر شده است.

این یادداشت می افزاید: موضوع اصلاح نظام انتخابات در این دوره از مجلس از پاییز سال گذشته در جریان است و اندیشکده حکمرانی شریف نیز در جلسات متعددی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، برخی اعضای شورای نگهبان و مجمع تشخص مصلحت نظام به تبیین ایرادات این طرح پرداخته است و تلاش فراوانی برای بهبود این طرح به انجام رسانده است. پس از کشاکش های فراوان و تغییرات متعددی که در مواد این طرح به وجود آمد، مدل تناسبی استانی شهرستانی به تصویب رسید. این مدل برای برخی حوزه های انتخابیه دارای ایراداتی است و خطرات جدی امنیتی و قومیتی برای کشور به وجود خواهد آورد. به علاوه لزوما به هدف اصلی خود که ارتقا سطح کیفی نمایندگان مجلس است، نیز منجر نمی شود. اگرچه مدلهای جایگزین بهتری برای انتخابات مجلس قابل استفاده است و این مدلها بارها برای نمایندگان کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی توضیح داده شده است، متاسفانه نهایتا مدل مذکور به تصویب رسیده است.