مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری به منظور کمک به تحقق اهداف سازمان برنامه و بودجه کشور و نیز استفاده از ظرفیت دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، برای انجام پژوهش های مورد نیاز در زمینه توسعه و آینده نگری با اهداف زیر تأسیس گردیده است:
- پشتیبانی اندیشه ای از نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی کشور و تقویت ابتناء مستمر آن بر دانش و رویکردهای علمی در مسیر پیشرفت و توسعه و بهبود و توانمندسازی و ارتقای نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی جمهوری اسلامی ایران؛
- کمک به رفع نیازهای پژوهشی، فناوری و آموزشی سازمان برنامه و بودجه در زمینه توسعه و آینده نگری
- تقویت تعامل با مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری؛
- افزایش نقش مشارکتی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی در انجام پژوهش های مورد نیاز.
ماموریت ها
- تبیین، انتقال و حمایت از کاربست آخرین دستاوردهای مطالعاتی و پژوهشی در زمینه های آینده نگری، برنامه ریزی توسعه و بودجه ریزی
- پاسخگویی به نیازهای مطالعاتی و پژوهشی سازمان
- آینده نگری پیرامون جریان های برنامه ریزی و توسعه
- تقویت تعامل با موسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری و ایفای نقش واسط مرکز بین سازمان برنامه و بودجه باموسسات مذکور
- بهبود، توانمندسازی و ارتقای نظام برنامه ریزی توسعه، بودجه ریزی.
گروه ها
نام گروه | محورها و موضوعات | لینک اینترنتی |
آمایش سرزمین، توسعه و توازن منطقه ای | مطالعات سند ملی آمایش سرزمین – مطالعات برنامه ریزی فضایی (مبانی – ادبیات – اجراء و عملیات) – مطالعات توسعه و برنامه ریزی منطقه ای – مطالعات توسعه و برنایه ریزی روستایی و شهری – مطالعات اقتصاد فضا و اقتصاد منطقه ای – مطالعات توان اکولوژیک سرزمین و پتاسیل های های طبیعی سرزمینی و مدیریت محیطی – مطالعات آینده پژوهشی فضایی- منطقه ای – مطالعات ژئوپولیتیک و جغرافیای سیاسی – مطالعات سنجش از دور و تحلیل های مکانی– فضایی موضوعی- موضعی | |
توسعه، تأمین مالی و اقتصاد بین الملل | مطالعات بین کشوری توسعه، توسعه تطبیقی – دولت و توسعه، اقتصاد جهانی توسعه، مالی گرایی و توسعه – شاخص های مقایسه ای توسعه – مطالعات حوزه اقتصاد بین الملل – مطالعات تحریم های اقتصادی – شیوه های تامین مالی و سرمایه گذاری | |
توسعه اموربخشی و محیط زیست | بررسی رهیافت ها، شیوه ها و روش های نوین در بودجه ریزی بخش (نمونه) – مطالعه و ترویج روش های آینده پژوهی در توسعه امور بخش (نمونه) – بررسی الگوهای برنامه ریزی بخشی (کلی و نمونه بخش) – بررسی و تحلیل تجارب ملی و بین المللی در برنامه ریزی بخش ها – مطالعات مقایسه ای از وضعیت بخش (نمونه) در بین کشورها و ایران – نیازسنجی و شناخت چالش ها و موانع توسعه بخش (نمونه) – مطالعات وضعیت محیط زیست در ایران برای استخراج راهکارهای سیاستی کوتاه مدت و میان مدت – استخراج شاخص ها و نماگرهای مطرح در بخش (نمونه) – تحلیل وضعیت تخصیص منابع بر حسب وظایف و عملیات (بین بخشی) – سازماندهی تهیه شاخص های اجتماعی و رصد زیربخش های اجتماعی کشور و انتشار سالنامه یا گزارش دوسالانه ملی. (با رویکرد برون سپاری یا مشارکتی) – تدوین معیارها و نماگرهای توسعه پایدار و تحول وضعیت کشور از منظر آن ها | |
آینده نگری و فناوری های نو | آینده نگاری به عنوان ابزار هوشمند راهبردی در سیاستگذاری، و نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی – تشویق دامنه وسیعی از بازیگران سیاستی به تفکر راهبردی بلندمدت – اولویت گذاری و اولویت بندی ملی برنامه ها و پروژه ها مبتنی بر تغییرات در حال ظهور – ارتقاء سطوح مشارکت و شفافیت در تنطیم فراخوان ها و برنامه های کلان و همگرا کردن ذی نفعان مختلف – تدوین چشم اندازهای تغییر و گردآوری گزینه های ممکن به منظور بهبود پایگاه دانش، مفهوم سازی و طراحی سیاست، به سیاستگذاران – ایجاد پایگاه دانش برای تفکر در مورد سیاست و طراحی آن – تأمین دامنه وسیعی از ایده های جدید از فرآیندهای خلاق و معرفی فناوری ها و نوآوری های نوظهور و چگونگی تحقق و دستیابی به آنها و تاثیرات آنها بر جامعه – تدوین راهبردها و نقشه های راه در محدوده فناوری های نوظهور و منتخب – پایش و پویش محیطی کلان روندها و رخدادها در آینده و چگونگی سیاست گذاری برای مواجهه با آنها | |
نظام های نوین برنامه ریزی، بودجه ریزی و مدل سازی | شیوه های نوین برنامه ریزی (کلان، بخشی و منطقه ای) – مطالعات توسعه ای، نظریات و رویکردهای نوین. – تدوین و جمع آوری نماگرهای رشد و توسعه – الزمات برنامه ریزی در اقتصاد جهانی – ارزیابی برنامه های توسعه (کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت) – شیوه ها و نرم های بودجه ریزی – بودجه ریزی عملیاتی الزامات و پیش نیازها – تولید و انتشار آمارهای مالی دولت – تحلیل و تبین لوایح بودجه های سنواتی – تولید و انتشار نماگرهای مالی – ارائه مدل های کمی برای هدف گذاری سیاستی در اقتصاد ایران |
اعضا
نام | تحصیلات | سمت | |
---|---|---|---|
سید مهدی پاکذات |
دکتری اقتصاد – دانشگاه امام صادق |
رئیس مرکز – پژوهشگر |
|
علیرضا خزایی |
دکتری اقتصاد – دانشگاه شهید بهشتی |
پژوهشگر |
|
فرزام پوراصغر سنگاچین |
دکتری محیط زیست – دانشگاه تهران |
پژوهشگر |
|
الهام وفایی |
دکتری علوم اقتصادی – دانشگاه تبریز |
پژوهشگر |
|
فاطمه رجبی |
دکتری اقتصاد |
پژوهشگر |
|
طاهره سیفی |
دکتری علوم اقتصادی – دانشگاه تهران |
پژوهشگر |
|
یونس تیموری |
دکتری اقتصاد – دانشگاه همدان |
پژوهشگر |
|
مرتضی مهرعلی تبار |
دکتری برنامه ریزی روستایی – دانشگاه خوارزمی |
پژوهشگر |
|
بهاره فهیمی |
کارشناسی ارشد اقتصاد محیط زیست – دانشگاه علامه طباطبائی |
پژوهشگر |
|
مینا ابوطالبی |
دکتری علوم اقتصادی – دانشگاه اصفهان |
پژوهشگر |
|
جمال کاکائی |
کارشناسی ارشد اقتصاد – دانشگاه علامه طباطبائی |
پژوهشگر |
|
حمید فصیحی |
کارشناسی ارشد اقتصاد – دانشگاه تهران |
پژوهشگر |
|
محمد کارکن ورنوسفادرانی |
کارشناسی ارشد برنامه ریزی سیستم های اقتصادی – دانشگاه شهید بهشتی |
پژوهشگر |
|
محمدکاظم محقق |
کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی |
پژوهشگر
|
|
جمشید مولودی |
دکتری برنامه ریزی شهری – دانشگاه تربیت مدرس |
پژوهشگر |
|
امیرحسن خواجوی |
کارشناسی ارشد فلسفه – دانشگاه تهران مرکز |
پژوهشگر |
|
فتح الله اقاسی زاده |
– |
پژوهشگر |
|
مونا امیری |
دکتری اقتصاد – دانشگاه علامه طباطبائی |
پژوهشگر |
|
الهام فتحی |
دکتری جمعیت شناسی – دانشگاه آزاد اسلامی |
پژوهشگر |
|
سید محمد بهشتی |
کارشناسی ارشد معماری – دانشگاه شهید بهشتی |
پژوهشگر |
گروه توسعه، تامین مالی و اقتصاد بین الملل
-
اقتصاد
مفهوم مالیات و عدالت مالیاتی در ادبیات اقتصاد مالیاتی
موضوع مالیات و به خصوص عدالت مالیاتی یکی از مباحث جدی در نظام و قانون مالیاتی کشورها است. در ایران…
-
اقتصاد
بررسی برنامه های تولید و اشتغال در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور
در سال ۱۳۹۶ حمایت از اشتغال و از سال ۱۳۹۷ به بعد حمایت از تولید و اشتغال همواره یکی از…
-
حکمرانی و توسعه
اجتماع محوری در نظام برنامه ریزی توسعه در ایران
تا پیش از این در برنامه های توسعه کشور، برای ایجاد زیرساخت تأمین خدمات و نیل به اهداف برنامه، جهت…
-
اقتصاد
بررسی حذف یارانه های نقدی و اثر آن بر توزیع درآمد
یارانه نوعی پرداخت انتقالی است که ابزاری برای توزیع مجدد درآمد و کاهش فاصله طبقاتی و تأمین هزینه کالاهای عمومی…
-
حکمرانی و توسعه
الگوی مطلوب استقرار فعالیت های اقتصادی کشور
یکی از اهداف اصلی آمایش سرزمین تدوین الگوی مطلوب استقرار فعالیت ها در سرزمین است. برای این منظور، رویکرد اصلی…
گروه آمایش سرزمین، توسعه و توازن منطقه ای
-
حکمرانی و توسعه
موضوعات کلیدی برنامه هفتم توسعه از منظر سند ملی آمایش سرزمین
یکی از اهداف برنامه های توسعه، پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و فراهم کردن شرایط شایسته برای زیست مردم…
-
حکمرانی و توسعه
ارزیابی تغییرات کاربری پوشش اراضی ایران
زمین منبع طبیعی بنیادی، محدود و تجدیدناپذیری است که باید به عنوان نیاز مبرم و حیاتی بشر حفظ و به…
-
حکمرانی و توسعه
توسعه فضایی مطلوب نظام سکونتگاهی سرزمین ایران در افق ۱۴۲۴
با توسعه نظام سرمایه داری، سکونتگاه های شهری بیشتر مورد توجه قرار گرفت و ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آن…
-
حکمرانی و توسعه
مطالعات سند ملی آمایش سرزمین بخش حمل و نقل
در جهان امروز، حمل و نقل از بخش های زیربنایی اقتصاد هر جامعه محسوب می شود که علاوه بر تحت…
گروه آینده نگری و فناوری های نو
-
حکمرانی و توسعه
آینده پیش رو: چالش های حکمرانی در افق ۱۴۲۴
حکمرانی، واژه ای نو در ادبیات حکومت است که که ناظر بر دغدغه اندیشمندان در باره تعاملات حاکم بر حکومت…
-
حکمرانی و توسعه
آینده پیش رو:کلان روند گسترش شهرنشینی و شهرهای آینده
شهرنشینی فرایندی است که در آن تغییراتی در سازمان اجتماعی سکونتگاه های انسانی به وجود می آید که حاصل افزایش…
-
انرژی
آینده پیش رو کلان روندهای حوزه انرژی
ایران دارای ذخایر عمده ای از منابع انرژی، به ویژه نفت و گاز بوده و در این زمینه یکی از…
-
حکمرانی و توسعه
کلان روندهای منتخب برای ارزیابی توسعه منطقه ای ایران
توسعه منطقه ای بیانگر تغییرات مثبت در توزیع فضایی پدیده های اقتصادی و اجتماعی است که با رفاه اجتماعی عمومی…
گروه توسعه اموربخشی و محیط زیست
-
حکمرانی و توسعه
روند گذشته، وضعیت فعلی و آینده نگری جمعیت ایران
از گذشته های دور جمعیت و رشد آن از مسائل مهم جمعیتی بوده است. این مسئله همواره بر بخش های…
-
حکمرانی و توسعه
تدوین و تحلیل الگوی داده – ستانده استان های ایران
امروزه افزایش رقابت پذیری فعالیت های اقتصادی، بهره برداری بیش از اندازه از منابع طبیعی و آلودگی های محیط زیستی،…
گروه نظام های نوین برنامه ریزی
-
حکمرانی و توسعه
اصلاح و چابک سازی فرایند برنامه ریزی توسعه
اصلاح و چابک سازی فرایند برنامه ریزی توسعه در ایران اقداماتی هستند که به منظور بهبود و بهسازی رویکردها و…
-
اقتصاد
بررسی اوراق بدهی در نظام مالی دولت
اوراق بدهی به معنای ابزارهای مالی هستند که توسط شرکت ها یا دولت ها به منظور جذب سرمایه از بازار…
-
اقتصاد
بررسی نظام مالی دولت؛ ساختار سازمانی امور مالیه عمومی
در ایران وظایف مدیریت مالی دولت بر اساس قوانین و مقررات حاکم- مانند برنامه و بودجه مصوب ۱۳۵۱ و محاسبات…
-
اقتصاد
آسیب شناسی امور ناظر بر طرح های تملک دارایی های سرمایه ای
طرح های تملک دارایی های سرمایه ای به آن دسته از طرح ها گفته می شود که یا در جهت…
-
اقتصاد
بررسی آثار اصلاح سیاست ارزی بر کالاهای اساسی
با توجه به اقتضائات اقتصاد کشور و لزوم اصلاح سیاست ارزی، یکی از مهمترین نگرانی های سیاستگذاران اقتصادی، آثار تورمی…
اخبار مرتبط با مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری
-
اخبار
نشست «بررسی چالش ها، عملکردها و تجارب در مهار تورم و رشد تولید»
به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ صد و شصت و دومین نشست علمی-تخصصی مرکز پژوهش های توسعه و آینده…
-
اخبار
نشست «بررسی آژانس راهبر در ایران؛ تأملی بر نهاد متولی توسعه»
به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، نشست «بررسی آژانس راهبر در ایران؛…
-
اخبار
ناترازی مصرف بنزین راهکارهای عملیاتی و توصیههای سیاستی
به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری، نشست «ناترازی مصرف بنزین راهکارهای عملیاتی…
-
اخبار
نشست «موانع و راهکارهای عملیاتی تولید باکیفیت در صنعت خودروسازی»
به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ یکصد و پنجاهمین نشست علمی-تخصصی مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری با…
-
اخبار
نشست «پژوهش، توسعه و آینده ایران»
به گزارش گروه خبر جامعه اندیشکده ها؛ مرکز پژوهش های توسعه و آینده نگری یکصد و چهل و نهمین نشست…